عنوان لاتین:
شاخه علمی:
پایان‌نامه اقتصاد
گرایش علمی:
اقتصاد انرژی و بازاریابی
قالب اجرا:
پایان‌نامه غیرصنعتی
کارفرما:
استاد راهنما:
مجید احمدیان
استاد مشاور:
حجت الله غنیمی فرد
دانشگاه:
دانشگاه تهران
مقطع تحصیلی:
پایان‌نامه کارشناسی ارشد
سال دفاع:
۱۳۸۵
کلیدواژه‌ها:
“اقتصاد, اقتصاد انرژی, ایران, رتبه بندی, صنعت و تجارت نفت, صنعت پتروشیمی, “
economics, energy economics, iran, ranking, petroleum industry and trade, petrochemical industry
چکیده:
صنعت پتروشیمی در بیش از ۹۵ درصد از وسایل مورد نیاز انسان امروزی کاربرد داشته و میزان مصرف محصولات آن با رشد اقتصادی در جوامع مختلف افزایش می یابد. کاربرد وسیع فرآورده های پتروشیمی باعث تقویت این پیش بینی گردیده است که در سالهای آتی صنایع پتروشیمی همچون دو دهه گذشته در کنار صنایع الکترونیک و خودروسازی جزو پیشروترین صنایع خواهد بود. تا دهه ۱۹۶۰ عمده ترین و بیشترین صنایع پتروشیمی در اختیار کشورهای صنعتی بوده است, اما این وضعیت در دهه ۱۹۷۰ با انتقال مراکز تولید از کشورهای در حال توسعه و به خصوص آسیای جنوب شرقی و تا حدودی خاورمیانه تغییر یافته و این مناطق نیز، سهم به سزایی از تولیدات صنایع پتروشیمی را از آن خود نموده اند. کشورهای خاورمیانه گامهای بلندی را جهت کاهش وابستگی به صادرات نفت خام برداشته و ضمن ایجاد مجتمع های عظیم پتروشیمی می کوشند تا از یک سو ضمن تامین نیازهای داخلی بتوانند از قدرت لازم برای رقابت در عرصه جهانی نیز برخوردار گردند. سه کشور ایران, عربستان سعودی و قطر به لحاظ ذخایر فراوان نفت خام و گاز طبیعی به عنوان کشورهای برتر در زمینه توسعه صنعت پتروشیمی در منطقه خاور میانه به شمار می روند. با توجه به منابع سرشار نفت خام و گاز طبیعی در ایران, این صنعت همواره به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصاد ایران مورد توجه بوده و برای بسط و توسعه آن نیز برنامه ها و طرح های گوناگونی به اجرا در آمده است. ایجاد منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی و همچنین طرح های عظیم پتروشیمی در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از جمله طرح های عظیم پتروشیمی ایران می باشد. روشهای متعددی برای رتبه بندی ( تعیین درجه اهمیت یا اولویت ) گروه های همگن وجود دارد که هر یک دارای مزایا و معایبی است. یکی از بهترین و متداول ترین روشها, موسوم به آنالیز تاکسونومی عددی می باشد. این روش معمولا” در مواردی به کار می رود که نیاز به درجه بندی یک گروه از یک کمیت یا کیفیت خاص براساس شاخص های متعدد باشد. برای تعیین جایگاه صنعت پتروشیمی در اقتصاد ایران ابتدا به معرفی چند شاخص پرداخته و سپس در هر یک از این مقیاس ها رتبه صنعت پتروشیمی را مشخص می نماییم. در مرحله نهایی با استفاده از تکنیک تاکسونومی عددی و مراحل چهار گانه آن به رتبه بندی نهایی خواهیم پرداخت. با توجه به نتایج تحقیق چهار بخش تولید ماشین آلات و تجهیزات, تولید چرم و محصولات چرمی, تولید محصولات غذایی و آشامیدنی و تولید مواد و محصولات شیمیائی شامل محصولات پتروشیمی در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند.